نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید ( 921 )
ســوره 43 : ابراهیــم ( مـکّــی ـ 52 آیه دارد ـ جزء سیـزدهم ـ صفحه 255)
( قسمــت یازدهــــم )
کلمـه ی توحیــد
جزء سیزد هــم صفحــه 258 ( آیات 24 و 25 )
بسم الله الرحمن الرحیم
أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرةٍ طَیِّبَةٍ
أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَ فَرْعُهَا فِی السَّمَاء
تفسیـــر لفظـــی :
آیا ندیدى خدا چگونه مثل زده سخنى پاک که مانند درختى پاک است
که ریشه اش استوار و شاخه اش در آسمان است
تفسیر ادبی و عرفانی :
سخنِ پاک و گفتِ راست ،
که از دهـــان مؤمن بیــــرون آید ،
همچــــــون درخـــتِ پـــــــــــــــاک است ،
کـــــه میــــــــوه ی پــــــــــاک بیـــــــرون دهد ،
و درختِ پـــاک با آبِ پــــاک در خاک پاک ،
جز میــوه ی نیکو و شیــرین ندهد .
تربتِ پــــــاک ، نفسِ بنـــــــده ی مؤمـــن است ،
و درختِ پــــــاک ، درختِ معـــــرفت است ،
و آب پــــــــاک ، آب ندامــــت است ،
و میـــوه ی شیرین ، کلمــــه ی توحیــــد است .
همان گونه که درخـــت ، ریشه به زمیــــــن فرو بَرَد ،
معــــرفت و ایمـــان هـــم در دل مؤمـــن ریشــه دوانَــــد ،
و چنـــان کـــــه شاخـــــــه ، بر هــــوا میـــــوه آرد ،
درختِ معـــــــــرفتِ توحیـــــــد هــــــــــم ،
ایمان به زبان ، و عمل به ارکان آرد ،
و هر دو بالا روند ، که فرمود :
إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ
همانگونه که قوامِ درخت ،
به ریشــه و ساقـه و شاخـه است ،
درختِ ایمان هم به سه چیـز بر کمال است ؛
اقرار به زبان ، تصدیق به جنـان ، عمــل به ارکان !
که این حدیث از پیغمبر (ص) است .
خـــــــدایــــــــــا ؛
آبِ عنایتِ تو به سنـــگ رسیــــد ،
سنگ بـــــــار گرفت و درخت رویانیـــد ،
درخت ، بــــــــار گرفت ، و میـوه حاصل شد .
چـــــه درختــــــــــی ؟
درختــــی که بــــــارَش همـــه شــــــــادی ،
مــــزه اش همــه اُنس ، و بویش همـــــه آزادی !
درختـــی که ریشه ی آن در زمینِ وفـــــــــا ،
شـــــــاخِ آن بر هــــــــوایِ رضــــــــــا ،
میوه ی آن معرفت و صفـــــــــــا ،
حاصلِ آن دیـــدار و لقـــــــا !
سالروز شهادت هفتمین امام و پیشوای مؤمنان
حضرت امـــام موسی ابن جعفــــر علیه السلام تسلیت
25 ـ تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَیَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ
میوه اش را هر دم به اذن پروردگارش مى دهد
و خدا مثلها را براى مردم مى زند شاید که آنان پند گیرند
آن درختی که خداوند ، ایمان مؤمنان را به آن مَثَل زد ،
درختــــی است بهشتـــــی ،
که میوه ی آن هرگز بریده نگردد و پایان نگیرد ،
چنان که دل های اهل عرفان ،
از میوه های ایمــــــان هرگز بریده نشود ،
و دل هــــــــای اهــــل حقیقت از آن میـــــــوه ها،
هیچ گاه منصـــــــرف و منقطــــــع نگــردد ،
و این میوه ها همیشه و در همه حال ،
در دسترس آنان است ، و هرگز از دیده ها دور نشود .
جلــوه ی دیــــــدار
پـــــــرده برگیـــر که من یار توام عــاشقم ، عاشق رخسار توام
عشوه کن ، نـــاز نما ، لب بگشا جــــان من ، عاشق گفتار توام
بــــــــر ســـر بستــر من پا بگذار مــــــنِ دلسوخته ، بیمار توام
بـــا وصــــالت ز دلم عقده گشا جلــوه اى کن که گـــرفتــار توام
عـــــاشقى سر به گریبانم ، من مستم و مــــرده دیــــدار توام
گر کُشى یا بنوازى ، اى دوست عــــاشقـــــم ، یار وفادار توام
هــــر که بینیم ، خریدار تو است مـــــن خریـــــــدارِ خریدارِ توام
( دیوان امام خمینی [ره] ص 135 )
موضوع :